Prawa seksualne i reprodukcyjne są częścią praw człowieka. Prawa człowieka zostały określone w przepisach prawa i traktatach międzynarodowych, które zostały ratyfikowane przez większość państw na świecie. Podpisano je także w Holandii, w związku z czym konieczne jest tu przestrzeganie tych praw.

Prawa seksualne

Gdy przestrzega się praw seksualnych, ludzie mają możliwość, by cieszyć się z satysfakcjonujących i bezpiecznych związków opartych na seksie i miłości .

Oznacza to, że związki te są wolne od zmuszania bądź przemocy, jak również strachu przed infekcją lub nieplanowaną ciążą.

Prawa do reprodukcji

Zdrowie reprodukcyjne jest związane z ciążą, porodem, podejmowaniem decyzji, czy i kiedy mieć dzieci. Gdy przestrzega się praw do reprodukcji, ludzie mogą dokonywać swobodnych wyborów dotyczących zajścia w ciążę, stosowania antykoncepcji lub wybrania aborcji.

Czym są podstawowe prawa seksualne i reprodukcji?

Prawo do życia

Masz prawo do uzyskania najlepszej dostępnej opieki zdrowotnej podczas ciąży i porodu. Pracownicy służby zdrowia dołożą wszelkich możliwych starań, aby zachować życie i zdrowie Twoje oraz dziecka. Masz prawo do uzyskania opieki medycznej, jakiej potrzebujesz.

Prawo do wolności osobistej i bezpieczeństwa

Masz kontrolę nad własnym ciałem i życiem seksualnym. Masz prawo do tego, aby cieszyć się własną seksualnością i swobodę decyzji o tym, czy i kiedy mieć dzieci, oraz ile ich mieć.

Oznacza to również, że zmuszanie, niezdrowe zachowanie seksualne i wyzysk są zakazane przez prawo.

Prawo do równości

Masz prawo do równego traktowania oraz tego, aby nie być dyskryminowanym ze względu na pochodzenie etniczne lub narodowe, religię lub poglądy polityczne, stan zdrowia, orientację seksualną lub dlatego, że jesteś mężczyzną lub kobietą, a także wszelkich innych powodów. Mężczyźni i kobiety mają równe prawa.

Prawo do prywatności

Masz prawo do dokonywania własnych wyborów dotyczących seksualności bez obawy o negatywne reakcje lub prześladowania. Oznacza to, że pracownicy służby zdrowia i opieki społecznej muszą szanować Twoją prywatność. Są oni zobowiązani do zachowania pełnej poufności twoich danych i informacji na twój temat. Zakazane jest udostępnianie wyników testu na obecność wirusa HIV innym osobom, które nie zostały upoważnione przez osobę badaną.

Prawo do wolności myśli

Masz prawo mieć własną opinię na temat seksualności i zdrowia seksualnego oraz masz prawo o tym mówić.

Prawo do informacji i edukacji

Masz prawo do otrzymania edukacji oraz wszystkich informacji, których potrzebujesz, aby dbać o swoje zdrowie seksualne i reprodukcyjne. Na przykład: informacji na temat funkcjonowania Twojego ciała, na temat antykoncepcji, infekcji przenoszonych drogą płciową,lub Twoich praw.

Prawo do zawarcia lub niezawierania małżeństwa oraz do założenia lub planowania rodziny

Nikt nie ma prawa Cię do tego zmusić ani podejmować tych decyzji w Twoim imieniu.

Prawo do posiadania lub nieposiadania potomstwa

Masz prawo do uzyskania bezpiecznych środków antykoncepcyjnych, takich jak pigułka antykoncepcyjna, wkładka domaciczna lub prezerwatywy.

Prawo do opieki medycznej

W Holandii wszyscy, w tym osoby bez statusu rezydenta, mają prawo do dostępu do opieki medycznej.

Prawo do wolności zgromadzeń i udziału w życiu politycznym

Masz prawo do gromadzenia się z innymi ludźmi, aby porozmawiać na temat praw seksualnych i reprodukcyjnych oraz do podjęcia działań mających na celu zagwarantowanie, że te prawa są przestrzegane. Masz prawo do podnoszenia świadomości lub oczekiwania od polityków, że będą podejmować decyzje mające na celu zagwarantowanie tych praw.

Prawo do wolności od tortur i złego traktowania

Masz prawo do ochrony przed wszelkimi formami przemocy związanymi z seksualnością, takimi jak molestowanie seksualne, czyn lubieżny lub gwałt, handel ludźmi, przemoc wobec dzieci lub okaleczenie żeńskich narządów płciowych.

Jeśli stwierdzono u Ciebie dodatni wynik testu na obecność wirusa HIV, holenderski rząd nie powinien wysyłać Cię do kraju, w którym nie można kontynuować leczenia.

Seksuele en reproductieve rechten maken deel uit van de rechten van de mens. De rechten van de mens zijn neergeschreven in wetten en internationale verdragen, en werden door bijna alle landen in de wereld ondertekend. Nederland heeft deze ook ondertekend en moet deze rechten dus respecteren.

Seksuele rechten

Wanneer seksuele rechten gerespecteerd worden, kunnen mensen genieten van bevredigende en veilige seksuele relaties en liefdesrelaties.

Dit betekent dat deze relaties vrij zijn van dwang of geweld en dat er geen angst is voor infecties of ongeplande zwangerschap.

Reproductieve rechten

Reproductieve gezondheid heeft betrekking op zwangerschap, bevalling en het kunnen beslissen of en wanneer u kinderen wilt. Wanneer reproductieve rechten gerespecteerd worden, kunnen mensen vrij kiezen of zij zwanger worden, anticonceptie nemen of een abortus laten uitvoeren.

Welke zijn deze fundamentele seksuele en reproductieve rechten?

Het recht op leven

U heeft recht op de beste beschikbare gezondheidszorg tijdens uw zwangerschap en bevalling. Zorgverleners zullen al het mogelijke doen om het leven en de gezondheid van uw baby en uzelf te beschermen. U heeft recht op de nodige gezondheidszorg.

Het recht op persoonlijke vrijheid en veiligheid

U heeft controle over uw eigen lichaam en seksleven. U heeft het recht te genieten van uw seksualiteit en bent vrij om te beslissen of en wanneer u kinderen wilt en hoeveel kinderen u wilt.

Dit betekent ook dat dwang, seksueel grensoverschrijdend gedrag en uitbuiting strafbaar zijn.

Het recht op gelijkheid

U heeft het recht om gelijk behandeld te worden en niet gediscrimineerd te worden wegens uw etnische afkomst of nationaliteit, uw religie of politieke opvattingen, gezondheid, seksuele oriëntatie, geslacht of om welke grond dan ook. Mannen en vrouwen hebben gelijke rechten.

Het recht op privacy

U heeft het recht om uw eigen keuzes te maken over seksualiteit, zonder bang te hoeven zijn voor negatieve reacties of vervolging. Dit betekent dat de diensten in de gezondheidszorg en sociale diensten uw privacy moeten respecteren. Zij hebben geheimhoudingsplicht. Het is verboden om de resultaten van een hiv-test met anderen te delen als de geteste persoon hiervoor niet zijn/haar toestemming heeft gegeven.

Het recht op vrijheid van denken

U heeft het recht op een eigen mening over seksualiteit en seksuele gezondheid, en u heeft het recht erover te spreken.

Het recht op informatie en onderwijs

U heeft recht op alle benodigde informatie en onderwijs om te kunnen zorgen voor uw seksuele en reproductieve gezondheid. Voorbeelden hiervan zijn informatie over hoe uw lichaam werkt, over anticonceptie, over seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's), over uw rechten.

Het recht om al dan niet te trouwen en een gezin te plannen en te starten

Niemand heeft het recht om u te dwingen of deze beslissingen in uw naam te nemen.

Het recht om al dan niet kinderen te hebben

U heeft het recht op toegang tot veilige anticonceptiemiddelen, zoals de pil of condooms.

Het recht op gezondheidszorg en voordelen van wetenschappelijke vooruitgang 

In Nederland heeft iedereen, dus ook mensen zonder wettelijke verblijfsstatus, recht op gezondheidszorg, bijvoorbeeld recht op dezelfde soort hiv-behandeling. 

Het recht op vrijheid van vergadering en politieke deelname

U heeft het recht om samen te komen met andere mensen om te praten over seksuele en reproductieve rechten en om acties te ondernemen om ervoor te zorgen dat deze rechten gerespecteerd worden. U heeft het recht om bewustmakingsacties te voeren of politici te vragen beslissingen te nemen om deze rechten te garanderen.

Het recht om vrij te zijn van foltering en mishandeling

U heeft het recht om beschermd te worden tegen alle vormen van geweld met betrekking tot seksualiteit, zoals seksuele intimidatie, aanranding of verkrachting, mensenhandel, kindermishandeling of vrouwelijke genitale verminking.

Als u hiv-positief bent, mag de Nederlandse overheid u niet naar een land sturen waar u uw behandeling niet kunt voortzetten.

Potrzebujesz dalszej pomocy lub informacji?

Lekarz pierwszego kontaktu
Z lekarzem pierwszego kontaktu można porozmawiać na temat wszystkich spraw intymnych. W razie potrzeby lekarz pierwszego kontaktu może skierować pacjenta do lekarza specjalisty. Uchodźcy, którzy otrzymali prawo do (tymczasowego) azylu wybierają lekarza pierwszego kontaktu w swoim miejscu zamieszkania. Uchodźcy przebywający w ośrodku dla uchodźców mogą skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu w ośrodku.
Seksuolog
Możesz odwiedzić seksuologa, aby uzyskać pomoc i porady w sprawach problemów seksualnych. Wizyta u seksuologa nie jest refundowana w ramach pakietu świadczeń podstawowych (basisverzekering). Wizyta może być refundowana, jeśli posiadasz dodatkowe ubezpieczenie.
Korrelatie
Jeśli chcesz porozmawiać o tematach intymnych, takich jak związki, twoje uczucia lub seksualność, możesz anonimowo skontaktować się z organizacją Korrelatie przez e-mail, telefon lub chat.
Juridisch Loket (porady prawne)
Jeśli masz pytanie na temat swoich praw, możesz zadzwonić do biura pomocy prawnej (juridisch loket) w celu uzyskania darmowej porady.
Sense.info
Jeśli nie masz jeszcze 25 lat, możesz skontaktować się z Sense, aby uzyskać odpowiedzi na pytania dotyczące antykoncepcji, seksualności oraz infekcji przenoszonych drogą płciową. Możesz skontaktować się telefonicznie, przez e-mail, chat na stronie internetowej lub umówić się na wizytę w godzinach pracy organizacji.
Więcej lekarzy

Słownik i tłumaczenia